Σούστα

Η Σούστα είναι ο αντικριστός χορός της Κρήτης κατάλοιπο και αυτή όπως όλοι οι κρητικοί χοροί του αρχαίου πολεμικού χορού του πυρρίχιου που χορευόταν στην Κρήτη. Στην αρχική του μορφή χορευόταν αντικριστά από άνδρα σε άνδρα πριν από τη μάχη.

Γύρω στο 300 μ.Χ. ο χορός άρχισε να χορεύεται και από γυναίκες και έτσι πήρε χαραχτήρα ερωτικό. Λέγεται μάλιστα ότι συμμετοχή της γυναίκας στη σούστα ήταν μια κοινωνική απαίτηση της εποχής. Λόγω της αυστηρότητας των ηθών όλες σχεδόν οι γυναίκες παντρευόταν χωρίς καν να έχουν δει έστω μια φορά τον υποψήφιο σύζυγό τους, ή τουλάχιστον να μην τον έχουν κοιτάξει μια φορά στα μάτια. Η σούστα λόγω του ότι χορεύεται σε ζευγάρια έδινε τη δυνατότητα να βρεθούν οι δυο νέοι απέναντι και να φτιάξουν ή όχι τη δική τους ερωτική ιστορία χωρίς τον φόβο της κοινωνικής κατακραυγής. Η εξέλιξη του χορού λοιπόν είναι μια ερωτική ιστορία και ο κάθε χορευτής παίζει το δικό το ρόλο.

Τα βασικά βήματα του χορού είναι τρία και μοιάζουν με πηδηματάκια τα οποία κάνουν τα σώματα των χορευτών σαν να ωθούνται από κάποιο ελατήριο. Αυτός είναι μάλλον και ο λόγος που ο χορός κατά την περίοδο της Ενετοκρατίας πήρε την ονομασία Σούστα από το ιταλικό susta που σημαίνει ελατήριο. Η Σούστα χορεύτηκε σε πολλές πόλεις στην Ελλάδα κάθε μια από τις οποίες διεκδικούσε και την πατρότητά της. Τελικά επικράτησε στην Κρήτη και τα νησιά του Αιγαίου. Θεωρείται ο κατεξοχήν Ρεθεμνιώτικος χορός

Ο χορός είναι γρήγορος και το ζευγάρι έχει ελευθερία κινήσεων. Η ποικιλία στους σκοπούς και στα τραγούδια της σούστας είναι μεγάλη και δίνει τη δυνατότητα για άπλωμα των χεριών και μεγαλύτερη έκφραση του σώματος. Εξαιτίας του χαραχτήρα του και του σκοπού για τον οποίο επικράτησε ονομάζεται και «Χορός του Έρωτα».