Βλάχα Νάξου

Παραδοσιακό τραγούδι της Νάξου, η Βλάχα είναι χορός κυκλικός και χορεύεται από άντρες και γυναίκες με λαβή από τους ώμους. 

Χορευόταν κυρίως την εποχή των Αποκριών και το όνομά της το πήρε μάλλον από ένα τραγούδι γνωστό πανελληνίως : «Στην κεντημένη σου ποδιά, βρε βλάχα, βλάχα, βλαχοπούλα κι αρβανιτοπούλα», οι εναλλαγές στο σκοπό του οποίου αναλογούσαν με τον υπάρχων σκοπό που παιζόταν στα χωριά.

Ο ναξιώτικος τύπος της Βλάχας δεν χορεύεται σε άλλα νησιά. Διαφορετικές μορφές του χορού Βλάχα, σε μουσική, σε στίχους και σε κίνηση, χορεύουν στα διάφορα χωριά του νησιού. Η Βλάχα χαρακτηρίζει τις Απόκριες, ενώ όλο τον υπόλοιπο χρόνο βρίσκεται εντός ή εκτός της διαδικασίας του χορευτικού τυπικού.

Οι στίχοι του τραγουδιού:

Τα παλαιά μου βάσανα πε 

περά , καλέ, περάσανε και πάνε

λελαλέ κι αμάν αμάν

Τα παλαιά μου βάσανα

Τα τωρινά γενήκανε φί 

φίδια καλέ, φίδια για να με φάνε

λελαλέ κι αμάν αμάν

Τα τωρινά γενήκανε

Ετούτα είναι βάσανα κι ό 

κι όχι καλέ, κι όχι τα περασμένα

λελαλέ κι αμάν αμάν

Ετούτα είναι βάσανα

Ανοίξανε οι φλέβες μου και

τρέ καλέ, και τρέχουν ματωμένα

λελαλέ κι αμάν αμάν

Ετούτα είναι βάσανα

Τα βάσανά μου τραγουδώ τον

πο καλέ, τον πόνο μου γλεντίζω

λελαλέ κι αμάν αμάν

Τα βάσανά μου τραγουδώ

Κι όπως τον βρίσκω τον καιρό έ 

έτσι καλέ, έτσι τον αρμενίζω

λελαλέ κι αμάν αμάν

Τα βάσανά μου τραγουδώ